Fudayl bin İyâd hazretleri, Gençliğinde eşkıyâlık yapıyordu. Sonra tövbe etti ve yükselip, mübârek bir Velî oldu. Halîfe olan Hârun Reşîd'e nasîhatları meşhurdur.

Tövbe edicilerin başında, bu zat vardır. Cömertlikte eşine az rastlanır.
Eşkıyâlık yaptığı zamanlarda bile ibâdetini aksatmaz, insanların malını elinden alsa da, yine merhameti elinden bırakmazdı.

Meselâ bir kafilede kadın varsa, onlara dokunmaz, parası az olanın, yâhut borçlu olanların bir şeyini almazdı.

KAÇ KALBİN VAR?

Bir gün çocuğunu kucağına almış, seviyordu, ki, çocuk sordu:
"Beni seviyor musun babacığım?"
"Elbette oğlum?"

"Peki Allah'ı seviyor musun?"
"Tabii ki, Allah sevilmez mi?"

"Annemi seviyor musun?"
"Çok seviyorum"

"Peki, senin kaç tane kalbin var babacığım?"
"Bir tâne".

"Bir tanecik kalbe bu sevgilerin hepsini nasıl sığdırıyorsun babacığım?"
Oğlunun bu sözünden çok etkilendi. Hidâyet nurları dolmaya başladı kalbine.

Kendi kendine;
"Bu, bana bir îkâz-ı ilâhî. Bunu ona, Allah söyletti. Yoksa bu çocuk, bu sözleri edemezdi. Rabbim, bu çocukla beni îkâz ediyor" diye düşündü.
Bıraktı oğlunu kucağından.

Ellerini açıp;
"Yâ ilâhî! Söz veriyorum, artık harâmîlik yapmayacağım, beni affet!" diye yalvardı.

Sonra oğluna dönüp;
"Evlâdım! Sen ne güzel vâizsin ki, beni irşâd ettin. Senin nasîhatinle kalbim değişti, hidâyete kavuştum" dedi.