Ä°mam-ı Gazali’nin bazı kitaplarında,
Åžu kıymetli bilgiler vardır ölüm hakkında:

Facirlerin ruhları, şiddet ile alınır.
Yüzleri, Ebu Cehil karpuzunu andırır.

Melekler ona der ki: (Ey habis ruh, haydi çık!
Bu habis bedenini, cesedi terk et artık.)

O an kâfirin ruhu merkep gibi bağırır.
Ve hazret-i Azrail, onu eline alır.

Sonra da, teslim eder onu bir zebaniye.
Yani verir o ruhu, bir azap meleÄŸine.

Yüzü çok çirkin olup, simsiyahtır abası.
Dünyada her kokudan kerihtir rayihası.

Cibril aleyhisselam, o ruh ile yükselir.
Ve dünya semasının birincisine gelir.

Sorulur ki: (Sen kimsin ve kim vardır yanında?)
Der ki: (Ben Cebrail’im, filan kâfirdir bu da.)

Melekler iÅŸitince, o kâfirin adını,
Åžöyle deyip açmazlar, semanın kapısını.

(Bir deve, geçmedikçe, iÄŸnenin deliÄŸinden,
Bu gibiler, Cennete giremezler katiyen.)

Ruh bedenden çıkınca, kendisine, semadan,
Bir münadi, ÅŸöylece nida eder o zaman:

(Ey AdemoÄŸlu, sen mi terk ettin bu faniyi?
Yoksa, dünya mı seni terk etti böyle ani?)

Bir nida daha gelir sonra gasilhanede.
Der ki: (Ey AdemoÄŸlu, kuvvetin hani, nerde?

Nerde güçlü bedenin, seni kim zaifletti?
Nerede o dostların, hepsi de terk mi etti?)

Sonra kefenlenirken, yine gelir bir nida.
Der ki: (Ey AdemoÄŸlu, çıkıyorsun bir yola.

Hiç dönmemek üzere, evinden gidiyorsun.
Ä°lk kez tahta bir at’a, tabuta biniyorsun.)

TeneÅŸire konurken, bir nida gelir yine.
Der ki: (Ey AdemoÄŸlu, gidiyorsun kabrine.

Ä°manın varsa eÄŸer, sana müjdeler olsun.
Yok eÄŸer kâfir isen, kötüdür senin sonun.)

Musallaya konunca, ÅŸöyle nida edilir:
(Dünyada ne yaptıysan, karşına gelir bir bir.

EÄŸer hayır yaptıysan, onun mükafatını,
Yok günah iÅŸlediysen, bulursun cezasını.)

Kabristana girince, denir ki ona artık:
(Ey kiÅŸi, mezar için getirdin mi bir azık?

Çok karanlık bir yerdir gireceÄŸin bu kabir.
Onu aydınlatacak ışığın var mı ki bir?)

Kabire konduÄŸunda, seslenir ona mezar.
Der ki: (Ey Ademoğlu, kıldın mı bende karar?

Dün, benim üzerimde gülüyor, oynuyordun.
Åžimdi benim içimde, ne için aÄŸlar oldun?

KonuÅŸup duruyordun, üstümde bülbül gibi.
Åžimdi sesin çıkmıyor, acaba sebep ne ki?)