Anadolu Evliyasından Åžeyh Sinan Efendi "rahmetullahi aleyh", bir günkü sohbetinde;
- KardeÅŸlerim, dünya, zıll-i zaildir, buyurdu.

Sordular:
- Zıll-i zail ne demek efendim?

- Çabuk geçip giden gölge, görüntü demektir, buyurdu.

Sordular yine:
- Dünya, neyin görüntüsüdür efendim?

- Ahiretin görüntüsüdür. Yani Cennetin ve Cehennemin görüntüsü. Dünyada edinilen “doÄŸru iman”, yapılan “ibadetler” ve “salih ameller…”, yani Allahü teâlânın beÄŸendiÄŸi bütün iÅŸler, Cennetin dünyadaki görüntüsüdür.

Ve ekledi:
- Dünyada iÅŸlenilen “küfr, ÅŸirk, günahlar, kötülükler, zulümler...” velhasıl Allahü teâlânın beÄŸenmediÄŸi bütün iÅŸler de Cehennemin görüntüsüdür.

Çok sıkıntıdayım

Bir gün de, bir sevdiÄŸi bu zata gelip;
- Efendim çok sıkıntıdayım. Dertlerin biri bitip öteki baÅŸlıyor, diye dert yandı.

Cevabında;
- Ä°yi ya, ÅŸükret, buyurdu.

Adamcağız şaşırdı.
- Åžükür mü edeyim efendim?
- Evet. Çünkü bu sıkıntılar, senin için birer “nimet”tir kardeÅŸim.

- Sıkıntılar mı nimettir efendim?
- Evet. Zira Allahü teâlâ, insanları, iÅŸlediÄŸi küfür ve günahlardan dolayı iki ÅŸekilde cezalandırır. Birincisi, cezayı ahirete bırakır ki, kâfirlerinki böyledir mesela.

Adam sordu:
- Ya Müslümanlarınki hocam?
- Müslümanlardan sevdiklerine dünyada “sıkıntı, dert, bela…” verir. Böylece günahlarını affeder ve ahirete bir ÅŸey kalmaz.

Kalbi nurlandıran şey

Bir gün de;
- Efendim, kalbi en fazla nurlandıran şey nedir? diye sordular bu zata.

Cevabında;
- Kızdığınız kimseye dua etmektir, buyurdu.

Sordular yine:
- En mutlu insan kimdir efendim?
- Allah’ın, Resulullahın ve büyüklerinin sözüne “Peki” diyendir.

- İnsanı hayvandan ayıran şey nedir?
- “Edeb” ve “hayâ”dır.