Mısır’da yetiÅŸen Velilerden Emir Hayali Çelebi hazretlerine "rahmetullahi aleyh", bir gün bazı gençler gelip;
- Efendim, imanın altı ÅŸartından baÅŸka ayrıca iki ÅŸart daha varmış, öyle mi? diye sordular.

Cevaben;
- Evet öyledir, buyurdu.
- Ama “Amentü”de imanın ÅŸartı altı olarak bildiriliyor. Bunu bize izah eder misiniz.

Buyurdu ki:
- Bakın gençler, Amentü’de bildirilen imanın altı ÅŸartı, inanılacak ÅŸeylerdir. Fakat bu altı ÅŸartın geçerli olması, ayrıca iki ÅŸarta baÄŸlıdır. Bu iki ÅŸart yerine gelince, sıra altı ÅŸarta gelir.

- O iki ÅŸart nedir efendim?

- Birincisi, “Gayba iman etmek” yani görmeden inanmak. DiÄŸeri de, "Hubbu fillah" ve "buÄŸdu fillah"tır. Yani Müslümanları Müslüman olduÄŸu için sevmek, kâfirleri, küfürlerinden dolayı sevmemektir.

- Bu ÅŸartlar yoksa efendim?

- Bunlar olmazsa, iman geçerli olmaz. Yani Amentü’deki altı ÅŸeye inansa bile Müslüman olamaz. Hubbu fillah, buÄŸdu fillah, sadece "sevmek" ve "sevmemek"tir. Yoksa dövüÅŸmek ve münakaÅŸa etmek deÄŸildir.

Ä°yiliÄŸe teÅŸekkür etmeli

Bir gün de bir delikanlı bu zata gelip;
- Efendim, bir ahbabın sıkıntısı vardı. Yardım edip onu o sıkıntıdan kurtardım. Hiç teÅŸekkür etmedi. TeÅŸekkür etmesi lazım deÄŸil miydi? diye sordu.

Cevabında,
- Elbette lazımdı, buyurdu.

Ve sordu gence:
- Fakat sen bu yardımı, "Allah için" yapmamış mıydın ona?
- Tabii ki Allah için yapmıştım efendim.

- Öyleyse niye üzülüyorsun? Sen amelinin sevabına kavuÅŸtun. O düÅŸünsün. Ä°nsanlara teÅŸekkür etmeyen, Allahü teâlâya ÅŸükretmiÅŸ olamaz.

Mümin kime denir?

Bir gün de;
- Efendim, mümin kime denir? diye sordular bu zata.

Cevabında,
- Mümin, elinden ve dilinden kimsenin zarar görmediÄŸi kimsedir, buyurdu.

Sordular yine:
- En büyük günah nedir efendim?
- Günahın, günah olduÄŸunu bilmemektir.

- Peki ondan büyük günah hocam?
- Günahı, ibadet olarak yapmaktır, buyurdu. "Bidat iÅŸlemek" böyledir iÅŸte.